Een web crawler is een geautomatiseerd programma dat het internet doorzoekt om informatie over webpagina’s te verzamelen. Dit proces wordt ook wel crawling genoemd. De term wordt vaak gebruikt in combinatie met andere benamingen zoals crawler, spider, search engine bot of robot. Grote zoekmachines zoals Google, Bing en Yahoo gebruiken web crawlers om hun index van het web up-to-date te houden.
Crawlers beginnen meestal met een lijst van bekende URL’s. Vanaf daar volgen ze de links op die pagina’s om nieuwe content te ontdekken. De informatie die wordt verzameld, helpt zoekmachines te begrijpen waar een pagina over gaat en of deze relevant is voor bepaalde zoekopdrachten. Zonder crawlers zou een zoekmachine simpelweg niet weten welke pagina’s er bestaan, laat staan welke ze moeten tonen in de zoekresultaten.
Naast zoekmachines maken ook andere systemen gebruik van web crawlers. Denk aan SEO-tools die je website analyseren, AI web crawlers die gestructureerde data verzamelen voor training van modellen, of commerciële crawlers die prijsinformatie of nieuws ophalen van het web.
Een web crawler is ontworpen om automatisch websites te bezoeken, de inhoud te analyseren en vervolgens verder te navigeren naar andere pagina’s via hyperlinks. Dit proces verloopt volledig zonder menselijke tussenkomst en kan op grote schaal worden uitgevoerd.
Een crawler voert in grote lijnen de volgende taken uit:
De crawler begint met een zogeheten seed list – een lijst met bekende of opgegeven startpagina’s. Dit kunnen populaire websites zijn of pagina’s die handmatig zijn toegevoegd.
De crawler bezoekt elke pagina en bekijkt de broncode. Het analyseert elementen zoals:
De tekstinhoud
Meta-informatie (zoals title, meta description)
Koppen (H1, H2, H3)
Interne en externe links
Afbeeldingen en alt-teksten
De crawler zoekt naar hyperlinks op een pagina en voegt deze toe aan een wachtrij (crawl queue). Vervolgens herhaalt het proces zich met deze nieuwe links.
De verzamelde data worden opgeslagen in een database, zodat deze later kunnen worden gebruikt. Zoekmachines gebruiken dit om hun index op te bouwen; andere crawlers slaan het op voor bijvoorbeeld data-analyse of AI-training.
Deze termen worden vaak door elkaar gebruikt:
Crawler verwijst naar het proces van het doorzoeken van websites.
Spider is een alternatieve naam die verwijst naar het ‘web’ van links dat wordt gevolgd.
Bot is een bredere term voor elke geautomatiseerde taak, waaronder ook crawlers vallen.
Hoewel ze technisch gezien kleine verschillen kunnen hebben afhankelijk van de context, bedoelt men in de praktijk meestal hetzelfde.
Een web crawler werkt in de basis als een geautomatiseerde bezoeker van websites. Toch zit er onder de motorkap een stuk meer logica dan simpelweg links volgen. Crawlers moeten efficiënt omgaan met tijd, bandbreedte en prioriteit. Dat gebeurt via zogenaamde crawl policies en technische strategieën.
Seed-URL’s bepalen
De crawler start met een lijst van bekende of ingestelde URL’s.
Paginalading en parsing
Elke URL wordt bezocht. De HTML wordt gelezen, waarbij de crawler inhoud, metadata en links analyseert.
Nieuwe links ontdekken
Alle gevonden links worden toegevoegd aan een wachtrij. De crawler bepaalt aan de hand van prioriteit en beleid welke link als volgende bezocht wordt.
Data opslaan
Informatie wordt opgeslagen in een centrale index of database, zodat deze later kan worden geraadpleegd of gebruikt door zoekalgoritmes, tools of modellen.
Herbezoeken
Pagina’s worden regelmatig opnieuw gecrawld om te checken op updates. Hoe vaak dit gebeurt hangt af van het belang en de wijzigingsfrequentie van een pagina.
Crawling en indexing zijn twee verschillende stappen:
| Stap | Uitleg |
|---|---|
| Crawling | Het ontdekken en ophalen van pagina’s door bots. |
| Indexing | Het opslaan, begrijpen en categoriseren van de pagina-inhoud voor weergave in zoekresultaten. |
Een pagina kan worden gecrawld maar alsnog niet geïndexeerd worden, bijvoorbeeld als deze weinig waarde biedt of als de site het verbiedt via een noindex-tag.
Grote crawlers zoals Googlebot hanteren een zogenaamd crawl budget: een limiet op hoeveel pagina’s er op een bepaalde site worden bezocht binnen een tijdsbestek. Daarbij spelen zaken mee zoals:
Belang van de pagina
Laadsnelheid van de site
Frequentie van contentupdates
Server capaciteit
Sites met veel pagina’s moeten hun structuur en technische SEO dus goed op orde hebben om effectief gecrawld te worden.
AI web crawlers zijn een nieuwe generatie crawlers die gebruikmaken van kunstmatige intelligentie om webinhoud slimmer te analyseren en interpreteren. In tegenstelling tot traditionele crawlers, die vooral gestructureerde patronen volgen en HTML uitlezen, proberen AI web crawlers ook de context, betekenis en structuur van de inhoud te begrijpen.
Een AI crawler gebruikt technologieën zoals:
Natural Language Processing (NLP) om tekst te begrijpen
Machine learning om patronen te herkennen en beslissingen te verbeteren
Computer vision om beelden en visuele content te analyseren
Semantische analyse om de intentie achter content beter te duiden
Daardoor kan een AI crawler bijvoorbeeld onderscheiden of een zin een gebruikersvraag is of commerciële tekst, of zelfs een samenvatting van een pagina genereren.
| Crawler | Beschrijving |
|---|---|
| GPTBot | Wordt gebruikt door OpenAI om openbare tekstdata te verzamelen voor modeltraining. |
| Common Crawl | Een non-profit project dat AI-ready datasets aanbiedt met miljarden pagina’s. |
| Diffbot | Commerciële AI crawler die automatisch content categoriseert en verrijkt. |
| PerplexityBot | Gebruikt voor contextueel webbegrip ten behoeve van AI-gestuurde zoekoplossingen. |
AI web crawlers worden onder andere gebruikt voor:
Training van taalmodellen
Slimme zoekmachines
Automatische data-extractie
Analyse van sentiment en reputatie
Marktonderzoek en concurrentieanalyse
Omdat ze ‘begrijpen’ wat ze lezen, zijn ze vooral handig in scenario’s waar simpele keyword-matching niet volstaat.
De term spider is een veelgebruikte bijnaam voor een web crawler. Deze naam is ontstaan uit een eenvoudige, maar treffende metafoor: zoals een spin (spider) een web weeft en alle draden ervan verkent, zo volgt een crawler links op websites om nieuwe pagina’s te ontdekken.
Het internet wordt vaak gezien als een groot web van onderling verbonden pagina’s – vandaar ook de naam World Wide Web. Een spider ‘kruipt’ van de ene link naar de andere, net zoals een echte spin zich van draad naar draad beweegt. Deze associatie is visueel en logisch, en werd daarom al vroeg overgenomen door programmeurs en zoekmachines.
Hoewel de termen spider, bot en crawler vaak hetzelfde betekenen, zijn er kleine nuanceverschillen:
Spider legt de nadruk op het navigeren van het linknetwerk.
Crawler benadrukt het proces van het ophalen van informatie.
Bot is de overkoepelende term voor elk automatisch script of programma.
In de praktijk worden ze vaak door elkaar gebruikt, zeker in de context van zoekmachines.
Web crawlers spelen een centrale rol in zoekmachineoptimalisatie (SEO). Zonder crawlers zou jouw website simpelweg niet verschijnen in zoekresultaten. Crawlers zorgen ervoor dat je content ontdekt, geanalyseerd en geïndexeerd wordt. Hoe beter je website is voorbereid op crawlers, hoe groter de kans dat je pagina’s goed scoren in zoekmachines.
Crawlers gebruiken links om van pagina naar pagina te gaan. Daarom is een goede interne linkstructuur belangrijk. Ook het aanbieden van een XML-sitemap helpt crawlers sneller en efficiënter je site te begrijpen.
Belangrijke elementen voor crawlers:
Robots.txt: bepaalt welke delen van je site crawlers wel of niet mogen bezoeken.
Meta tags: zoals noindex of nofollow beïnvloeden of een pagina wordt geïndexeerd.
Canonical tags: geven aan wat de originele versie van een pagina is bij duplicate content.
Structured data: helpt crawlers de inhoud beter te begrijpen (zoals reviews, FAQ’s, recepten).
Zorg ervoor dat je website technisch toegankelijk is voor crawlers:
Gebruik een logische URL-structuur
Zorg voor snelle laadtijden
Vermijd overmatig gebruik van JavaScript voor belangrijke content
Controleer op crawl errors in tools zoals Google Search Console
Pas nadat een crawler je pagina heeft bezocht, kan deze worden geïndexeerd. Indexering betekent dat de inhoud wordt opgeslagen in de zoekmachine en beschikbaar is voor weergave in zoekresultaten.
Goed crawlen ≠ goed ranken. Maar zonder crawling is ranking onmogelijk.
Hoewel web crawling en web scraping soms door elkaar worden gehaald, zijn het twee verschillende processen met een ander doel en gebruik.
Web crawling draait om het ontdekken van webpagina’s. Crawlers bezoeken websites, volgen links en verzamelen basisinformatie om te bepalen welke pagina’s er zijn en wat erop staat. Zoekmachines zoals Google gebruiken crawling om hun index actueel te houden.
Kenmerken:
Navigeren via links
Geautomatiseerd en op grote schaal
Gericht op pagina-ontdekking en indexering
Respecteert vaak robots.txt en crawl policies
Web scraping gaat verder dan alleen ontdekken. Het is gericht op het gericht extraheren van specifieke gegevens van een webpagina. Denk aan het verzamelen van productprijzen, reviews, contactgegevens of andere inhoud uit HTML-structuren.
Kenmerken:
Gericht op het verzamelen van inhoud
Vaak toegepast voor data-analyse of automatisering
Kan in strijd zijn met de voorwaarden van een website
Robots.txt wordt niet altijd gerespecteerd
| Kenmerk | Web crawling | Web scraping |
|---|---|---|
| Doel | Pagina's ontdekken en indexeren | Data extraheren van specifieke elementen |
| Gebruikt door | Zoekmachines, AI bots | Marketeers, analisten, concurrenten |
| Schaal | Grootschalig, algemeen | Gericht, vaak kleinschaliger |
| Juridisch aspect | Meestal legaal | Juridisch grijs gebied of verboden |
Er bestaan verschillende soorten web crawlers, elk met een eigen doel en werking. Sommige zijn algemeen en doorzoeken het hele web, terwijl andere juist gericht zijn op specifieke content of toepassingen.
Dit zijn de bekendste crawlers. Ze worden gebruikt door zoekmachines zoals Google, Bing en Yandex om het internet te verkennen en webpagina’s te indexeren.
Voorbeelden:
Googlebot (Google)
Bingbot (Microsoft)
YandexBot (Yandex)
Deze crawlers gebruiken kunstmatige intelligentie om inhoud dieper te analyseren. Ze worden ingezet voor training van taalmodellen, semantische zoekmachines of geavanceerde dataverzameling.
Voorbeelden:
GPTBot (OpenAI)
Common Crawl
Diffbot
PerplexityBot
Bedrijven gebruiken commerciële crawlers voor specifieke toepassingen zoals prijsvergelijking, contentmonitoring of SEO-analyse. Ze zijn vaak onderdeel van tools of platforms.
Voorbeelden:
AhrefsBot (SEO-tool)
SemrushBot (SEO-tool)
Moz’s RogerBot
Dit zijn vrij beschikbare crawlers die ontwikkelaars zelf kunnen inzetten, aanpassen en uitbreiden. Ze worden veel gebruikt voor educatie, onderzoek of eigen data-analyses.
Voorbeelden:
Sommige bedrijven ontwikkelen hun eigen crawler die exact is afgestemd op hun doelen, zoals interne zoekmachines of datasystemen.
Hoewel web crawlers nuttig zijn, wil je als website-eigenaar soms controle houden over welke bots toegang krijgen tot je site. Gelukkig bestaan er meerdere manieren om crawlers te beheren, te beperken of volledig te blokkeren.
Het robots.txt-bestand is de standaardmanier om crawlers instructies te geven over welke delen van je site ze wel of niet mogen bezoeken. Het bestand staat meestal in de root van je domein (bijv. example.com/robots.txt).
Voorbeelden:
User-agent: *
Disallow: /admin/Of voor een specifieke bot:
User-agent: Googlebot
Disallow: /testpagina/Let op: dit is een richtlijn, geen harde blokkade. Niet alle bots houden zich eraan.
Met de meta tag <meta name="robots" content="noindex, nofollow"> kun je zoekmachines instrueren een specifieke pagina niet te indexeren of links niet te volgen. Deze tag plaats je in de <head> van je HTML.
Je kunt bots met een verdacht gedrag blokkeren op IP-niveau via je serverinstellingen of beveiligingssoftware. Dit wordt vaak gebruikt tegen agressieve scrapers of spam bots.
Wil je bots weren van formulieren of specifieke routes? Dan kun je CAPTCHA’s gebruiken of content achter een login zetten. Crawlers kunnen daar meestal niet voorbij.
Voor grotere websites bestaan er tools en services (zoals Cloudflare Bot Management) die automatisch legitieme bots herkennen en kwaadaardige bots blokkeren of beperken.
Er zijn honderden web crawlers actief op het internet, maar een aantal springen eruit vanwege hun omvang, doel of impact. Hieronder een overzicht van de meest bekende en invloedrijke crawlers.
| Crawler | Behoort tot | Doel |
|---|---|---|
| Googlebot | Indexeren van webpagina’s | |
| Bingbot | Microsoft Bing | Crawlen voor zoekresultaten |
| YandexBot | Yandex | Russische zoekmachine |
| Baidu Spider | Baidu | Chinese zoekmachine |
| DuckDuckBot | DuckDuckGo | Privacygerichte zoekmachine |
| Sogou Spider | Sogou | Chinese zoekmachine |
| Crawler | Behoort tot | Doel |
|---|---|---|
| AhrefsBot | Ahrefs | Backlink- en contentanalyse |
| SemrushBot | Semrush | SEO- en zoekwoordanalyse |
| Moz’s RogerBot | Moz | SEO-analyse |
| Majestic-12 | Majestic | Linkprofielanalyse |
| Crawler | Behoort tot | Doel |
|---|---|---|
| Facebook External Hit | Genereren van previews bij links | |
| Twitterbot | X (Twitter) | Ophalen van metadata voor previews |
| Slackbot | Slack | Linkverkenning in berichten |
Deze crawlers bezoeken websites meestal volgens de regels van robots.txt en gedragen zich ‘netjes’. Je kunt ze herkennen via je serverlogs of tools zoals Google Search Console, Semrush of Ahrefs.
AI web crawlers onderscheiden zich van traditionele bots doordat ze inhoud niet alleen verzamelen, maar ook proberen te begrijpen. Ze gebruiken machine learning, NLP en andere technieken om patronen te herkennen, context te interpreteren en inhoud te structureren. Hieronder vind je een overzicht van de bekendste AI-gedreven crawlers.
| Crawler | Behoort tot | Doel |
|---|---|---|
| GPTBot | OpenAI | Verzamelt openbare tekstdata voor taalmodellen |
| Common Crawl | Non-profit project | Crawlt het web voor het bouwen van open datasets |
| Diffbot | Diffbot | Zet webpagina’s om naar gestructureerde data (knowledge graph) |
| PerplexityBot | Perplexity AI | Crawlt en analyseert content voor vraaggestuurde AI-antwoorden |
| AnthropicBot | Anthropic | Crawlt content voor gebruik in AI-systemen zoals Claude |
AI crawlers worden ingezet voor:
Het trainen van large language models (LLMs)
Het bouwen van kennisgrafen
Contextuele zoekmachines
Geavanceerde dataverrijking
Conversational AI systemen
Veel AI crawlers respecteren de robots.txt, maar sommige zijn relatief nieuw en volgen andere richtlijnen. Steeds vaker geven websites via deze bestanden expliciet aan dat AI bots geen toegang mogen krijgen, uit privacy- of copyright overwegingen.
Voorbeeld:
User-agent: GPTBot
Disallow: /Hoewel web crawlers nuttig zijn voor zoekmachines, analyse en AI, kunnen ze ook zorgen voor technische en juridische uitdagingen. Niet alle crawlers gedragen zich netjes, en sommige kunnen je website zelfs schade toebrengen.
Elke crawler stuurt verzoeken naar je server. Bij een enkele bot is dat geen probleem, maar als meerdere bots tegelijkertijd duizenden pagina’s opvragen, kan dit je website trager maken of zelfs platleggen. Vooral bij kleinere sites zonder caching of schaalbare infrastructuur is dit een risico.
Crawlers kunnen per ongeluk (of expres) gevoelige informatie oppikken die niet bedoeld is voor publicatie. Denk aan pagina’s die niet goed afgeschermd zijn of data die via URL’s toegankelijk is.
Voorbeelden:
Onbeveiligde admin-panels
Niet-uitgesloten testomgevingen
PDF’s of documenten met persoonsgegevens
Niet alle bots zijn goedbedoeld. Sommige crawlers worden gebruikt om:
Prijzen van je producten te kopiëren
Contactgegevens te verzamelen (spambots)
Je content te dupliceren op andere websites
Concurrentiegegevens te analyseren zonder toestemming
Zulke bots houden zich vaak niet aan robots.txt en wisselen IP-adressen om detectie te omzeilen.
Hoewel web crawling op openbare data meestal legaal is, kunnen er juridische grenzen zijn:
Copyright op content
Algemene voorwaarden van de website
AVG/GDPR bij het verzamelen van persoonsgegevens
In sommige gevallen is web scraping via crawlers verboden door de rechtbank, zeker als het commercieel of op grote schaal gebeurt.
Als je robots.txt of meta tags verkeerd instelt, kun je per ongeluk waardevolle pagina’s uitsluiten van indexering, met lagere zichtbaarheid in zoekmachines als gevolg.
Het deep web verwijst naar het gedeelte van het internet dat niet toegankelijk is voor gewone web crawlers. Dit betekent dat deze content niet verschijnt in zoekresultaten, zelfs als het technisch gezien online staat. Crawlers kunnen namelijk alleen pagina’s vinden die direct bereikbaar zijn via links, zonder tussenkomst van formulieren, wachtwoorden of sessies.
Voorbeelden van content in het deep web:
Pagina’s achter een login (zoals e-mail of cloudopslag)
Zoekresultaten die verschijnen na een formulierveld (zoals databases)
Betaalde content of abonnementen
Interne bedrijfsportalen
Dynamisch gegenereerde URL’s zonder inkomende links
Crawlers werken voornamelijk link-gebaseerd. Ze klikken niet op knoppen, vullen geen formulieren in en loggen niet in. Daardoor missen ze een groot deel van wat er online staat. Zelfs geavanceerdere bots met JavaScript-ondersteuning hebben moeite met:
Content achter CAPTCHA’s
Tijdelijke URL’s met sessie-ID’s
Pagina’s die alleen bestaan na gebruikersinteractie
| Kenmerk | Surface web | Deep web |
|---|---|---|
| Bereikbaar via link | Ja | Nee |
| Geïndexeerd | Ja | Meestal niet |
| Voorbeeld | Blogartikel, productpagina | Ingelogd dashboard, zoekdatabase |
Het deep web is niet hetzelfde als het dark web. Deep web is gewoon niet-geïndexeerde content, terwijl dark web bewust anoniem en versleuteld is, vaak via netwerken als Tor.
Web crawlers zijn de onzichtbare motor achter zoekmachines, dataverzameling, AI-modellen en veel moderne technologieën. Zonder crawlers zouden zoekmachines geen up-to-date informatie kunnen bieden, zouden SEO-strategieën hun waarde verliezen en zou AI een stuk minder slim zijn.
Ze zorgen ervoor dat informatie vindbaar, ordenbaar en bruikbaar wordt gemaakt. Door continu het web te verkennen, verbinden crawlers de eindgebruiker met de juiste content – of dat nu een webshop, blogpost of wetenschappelijk artikel is.
Toch is het belangrijk om bewust om te gaan met crawlers:
Website-eigenaren moeten begrijpen hoe ze bots kunnen begeleiden of blokkeren.
Gebruikers van crawlers moeten de juridische en ethische grenzen respecteren.
Beheerders moeten hun infrastructuur beschermen tegen overbelasting of misbruik.
Kortom, web crawlers maken het internet werkbaar en toegankelijk, maar vragen ook om slim beheer en duidelijke grenzen.
Een web crawler is een automatisch programma dat websites bezoekt, links volgt en informatie verzamelt. Deze gegevens worden vervolgens gebruikt om pagina’s te indexeren voor zoekmachines of AI-toepassingen.
AI web crawlers gebruiken kunstmatige intelligentie om inhoud niet alleen te verzamelen, maar ook te begrijpen. Ze herkennen context, betekenis en structuur en worden vaak gebruikt voor training van taalmodellen of semantische zoekmachines.
Nee, web crawlers zijn in principe legaal zolang ze zich houden aan richtlijnen zoals robots.txt en geen auteursrechten schenden. Scraping van gevoelige of auteursrechtelijke inhoud kan echter wel juridische risico’s opleveren.
Google gebruikt Googlebot, een van de bekendste web crawlers ter wereld. Deze bot doorzoekt voortdurend het web om nieuwe of geüpdatete pagina’s te vinden voor opname in de zoekresultaten.
Een voorbeeld is wanneer Bingbot of Googlebot jouw website bezoekt, de content analyseert en links volgt om andere pagina’s te ontdekken. De verzamelde informatie wordt dan opgeslagen in de zoekindex van Bing of Google.
