Git is een gedistribueerd versiebeheersysteem dat wordt gebruikt om wijzigingen in bestanden, meestal broncode, bij te houden. Het stelt meerdere ontwikkelaars in staat om tegelijk aan hetzelfde project te werken zonder elkaars werk te overschrijven. Met Git kun je eerdere versies van bestanden herstellen, nieuwe functies ontwikkelen in aparte takken en bijdragen samenvoegen tot één stabiel geheel.
In moderne softwareontwikkeling is Git onmisbaar. Het zorgt voor controle, samenwerking en transparantie binnen ontwikkelteams. Omdat vrijwel alle bewerkingen lokaal worden uitgevoerd, is Git snel, betrouwbaar en flexibel, ook zonder constante internetverbinding. Dankzij deze eigenschappen is het uitgegroeid tot de standaard binnen softwareprojecten, zowel open-source als commercieel.
Git wordt niet alleen gebruikt door programmeurs. Ook ontwerpers, schrijvers en data-analisten gebruiken het om revisies te beheren en samen te werken aan projecten waarbij versiebeheer cruciaal is.
Git werd in 2005 ontwikkeld door Linus Torvalds, de maker van de Linux-kernel. De aanleiding was een conflict over het gebruik van het commerciële versiebeheersysteem BitKeeper, dat destijds door de Linux-community werd gebruikt om broncode te beheren. Toen de gratis licentie van BitKeeper werd ingetrokken, besloot Torvalds om een nieuw systeem te bouwen dat sneller, betrouwbaarder en volledig open-source zou zijn.
Het doel was duidelijk: een systeem ontwikkelen dat efficiënt kon omgaan met grote hoeveelheden data, een volledige geschiedenis lokaal kon opslaan en robuust genoeg was voor duizenden bijdragers. Binnen enkele weken ontstond Git, een naam die zowel verwijst naar een Brits slangwoord voor “eigenwijs persoon” als een knipoog van Torvalds naar zichzelf.
Sindsdien heeft Git zich ontwikkeld tot het populairste versiebeheersysteem ter wereld. Het wordt gebruikt in vrijwel elk groot softwareproject, van de Linux-kernel tot commerciële platforms zoals Google, Meta en Microsoft. Door de open-sourcegemeenschap is het systeem continu verbeterd en uitgebreid, waardoor het vandaag de dag een van de meest betrouwbare tools voor samenwerking is.
Git werkt anders dan traditionele versiebeheersystemen. In plaats van alleen de verschillen tussen bestandsversies op te slaan, bewaart Git complete snapshots van de bestanden in je project. Elke keer dat je een commit maakt, legt Git een momentopname vast van hoe alle bestanden er op dat moment uitzien.
Veel oudere versiebeheersystemen bewaren alleen de veranderingen tussen versies. Git doet dat niet. Het slaat de volledige inhoud van elk bestand op als een snapshot. Als een bestand niet is gewijzigd sinds de vorige versie, verwijst Git simpelweg naar de bestaande snapshot. Hierdoor is het systeem sneller en betrouwbaarder bij het herstellen van eerdere versies.
Een van de grootste voordelen van Git is dat vrijwel alle handelingen lokaal worden uitgevoerd. Je hebt geen internetverbinding nodig om commits te maken, branches te beheren of logs te bekijken. Omdat de volledige geschiedenis van het project lokaal wordt opgeslagen, kun je alles terugvinden zonder een externe server te raadplegen. Dit maakt Git extreem snel en onafhankelijk.
Git hecht veel waarde aan dataveiligheid. Elke wijziging, commit en bestand wordt gecontroleerd met een SHA-1-hash, een unieke identificatiecode gebaseerd op de inhoud. Hierdoor kan geen enkele wijziging ongemerkt plaatsvinden. Zelfs een kleine aanpassing in de code zorgt voor een compleet nieuwe hash, wat de integriteit van de data garandeert.
Bestanden in Git bevinden zich altijd in één van drie toestanden:
Working directory – waar je de actuele bestanden bewerkt.
Staging area – een tijdelijke opslagplaats voor bestanden die klaar zijn om gecommit te worden.
Repository – de definitieve opslag waarin alle commits en projectgeschiedenis worden bewaard.
Samen vormen deze drie niveaus de basis van de Git-architectuur. Ze zorgen ervoor dat ontwikkelaars gecontroleerd kunnen werken zonder data te verliezen of elkaars werk te overschrijven.
Git onderscheidt zich van andere versiebeheersystemen door zijn snelheid, flexibiliteit en betrouwbaarheid. De manier waarop Git gegevens opslaat en samenwerkingen mogelijk maakt, is de reden dat het wereldwijd de standaard is geworden.
Git is een gedistribueerd versiebeheersysteem, wat betekent dat elke ontwikkelaar een volledige kopie van de repository heeft. In plaats van één centrale server waarop alles draait, kan iedereen lokaal commits maken, branches aanmaken en de volledige geschiedenis van het project bekijken. Dit maakt het systeem robuust en minder afhankelijk van netwerkverbindingen.
Doordat Git bijna alle handelingen lokaal uitvoert, is het razendsnel. Commits, merges en branch-switches gebeuren binnen seconden, ongeacht de omvang van het project. Git gebruikt efficiënte datastructuren waardoor het zelfs grote codebases moeiteloos aankan.
Een van de sterkste eigenschappen van Git is de manier waarop het met branches omgaat. Branches zijn lichte en snelle aftakkingen van de code, waardoor ontwikkelaars veilig aan nieuwe functies kunnen werken zonder de hoofdversie te verstoren. Zodra de feature klaar is, kan de branch eenvoudig worden samengevoegd (merged) met de hoofdbranch. Dit bevordert experimenteren, teamwork en gecontroleerde releases.
Elke wijziging in Git wordt voorzien van een unieke hash en bevat informatie over wie de wijziging heeft doorgevoerd en wanneer. Hierdoor ontstaat een volledig controleerbare geschiedenis. Git bewaart bovendien altijd oude versies, waardoor dataherstel eenvoudig is als er iets misgaat.
Git werkt via de command line interface (CLI), waar je met korte commando’s de volledige versiegeschiedenis en samenwerking kunt beheren. Deze commando’s vormen de kern van het dagelijks gebruik van Git.
Om met Git te beginnen, maak je eerst een repository aan. Dat doe je met:
git initDit commando zet een nieuwe, lege Git-repository op in de huidige map.
Wil je een bestaand project kopiëren, bijvoorbeeld van een server of GitHub, dan gebruik je:
git clone [url]Hiermee download je de volledige geschiedenis van het project, zodat je lokaal kunt werken.
Zodra je bestanden aanpast, moeten deze eerst aan de staging area worden toegevoegd. Dat doe je met:
git add [filename]Daarna maak je een commit aan om de wijzigingen permanent op te slaan in de repository:
git commit -m "Description of the change"Met git status kun je zien welke bestanden gewijzigd, toegevoegd of nog niet gecommit zijn.
Branches maken het eenvoudig om aan meerdere onderdelen van een project te werken zonder de hoofdbranch (meestal main of master) te verstoren.
Een nieuwe branch maak je aan met:
git branch [branch-name]Om naar die branch over te schakelen:
git checkout [branch-name]En om wijzigingen samen te voegen:
git merge [branch-name]Om met anderen samen te werken, koppel je je lokale repository aan een remote.
git remote add origin [url]Daarna kun je wijzigingen binnenhalen met:
git pullEn je eigen commits uploaden met:
git pushZo blijft iedereen binnen het team gesynchroniseerd met dezelfde codebasis.
Hoewel Git en GitHub vaak samen worden genoemd, zijn ze niet hetzelfde. Git is de onderliggende technologie voor versiebeheer, terwijl GitHub een online platform is dat Git-repositories host en samenwerking vergemakkelijkt.
GitHub fungeert als een centrale plek waar ontwikkelaars hun projecten kunnen opslaan, delen en onderhouden. Het maakt samenwerken eenvoudiger door functies als pull requests, code reviews, en issue tracking. Hierdoor kunnen teams gestructureerd aan software werken, ongeacht hun locatie.
Een belangrijk voordeel van GitHub is de integratie met Continuous Integration/Continuous Deployment (CI/CD). Dit betekent dat elke wijziging automatisch getest en gedeployed kan worden, wat fouten vermindert en ontwikkelcycli versnelt.
Naast GitHub bestaan er alternatieven zoals GitLab en Bitbucket.
GitLab biedt ingebouwde CI/CD en DevOps-functionaliteiten in één omgeving.
Bitbucket integreert sterk met Atlassian-tools zoals Jira en Confluence.
Ondanks de concurrentie blijft GitHub het populairste platform, vooral door de grote open-sourcecommunity en het uitgebreide ecosysteem van tools en integraties.
Git is tegenwoordig onmisbaar in professionele ontwikkelomgevingen. Het vormt de ruggengraat van samenwerking, versiebeheer en automatisering binnen softwareteams. Dankzij de flexibiliteit en betrouwbaarheid van Git past het goed binnen moderne workflows, zoals DevOps en Continuous Integration/Continuous Deployment (CI/CD).
In teams wordt Git gebruikt om parallel aan verschillende functies te werken. Elke ontwikkelaar werkt aan zijn eigen branch, die later gecontroleerd en samengevoegd wordt in de hoofdbranch. Zo blijft de code stabiel, terwijl er toch continu nieuwe functies worden ontwikkeld. Dit proces wordt vaak ondersteund door pull requests en code reviews, die kwaliteit en transparantie bevorderen.
Er bestaan meerdere manieren om Git te gebruiken binnen organisaties:
Self-hosted Git-servers (zoals GitLab of Gitea) bieden volledige controle over data en toegang.
Cloudgebaseerde platforms (zoals GitHub en Bitbucket) zijn populair vanwege hun gebruiksgemak en integraties met andere tools.
Git integreert bovendien moeiteloos met moderne ontwikkelomgevingen (IDE’s) zoals Visual Studio Code, JetBrains IntelliJ en Eclipse. Daardoor kunnen ontwikkelaars commits uitvoeren, branches beheren en merges uitvoeren zonder de command line te gebruiken.
Kortom, Git vormt de verbindende laag tussen ontwikkelaars, tools en processen. Het maakt teams productiever, fouten traceerbaar en softwareontwikkeling gestructureerd.
Hoewel Git in de basis via de command line wordt gebruikt, bestaan er talloze tools die het werken met Git eenvoudiger en visueler maken. Deze tools bieden een grafische interface of voegen extra functionaliteit toe aan bestaande workflows.
Voor wie liever niet met de command line werkt, zijn er diverse GUI’s beschikbaar:
GitKraken – een populaire tool met een overzichtelijke interface voor het beheren van branches en commits.
Sourcetree – biedt een visuele weergave van repositories en is handig voor zowel beginners als gevorderden.
GitHub Desktop – ideaal voor gebruikers die direct met GitHub werken.
Visual Studio Code – heeft ingebouwde Git-ondersteuning, waarmee je commits kunt maken, branches kunt beheren en wijzigingen kunt vergelijken zonder de terminal te openen.
Git ondersteunt uitbreidingen via hooks, scripts die automatisch worden uitgevoerd bij bepaalde acties, zoals commits of merges. Hiermee kun je processen automatiseren, bijvoorbeeld codeformattering of testuitvoering. Daarnaast bestaan er talloze extensies die Git integreren met projectmanagementtools, testomgevingen of CI/CD-systemen.
In professionele teams worden vaak vaste workflows gebruikt om samenwerking te structureren:
Git Flow – een methode met vaste branches voor ontwikkeling, releases en hotfixes.
Trunk-based development – een flexibelere aanpak waarbij ontwikkelaars direct op de hoofdbranch werken met korte levenscycli voor feature branches.
Forking workflow – veelgebruikt bij open-sourceprojecten, waarbij bijdragers een kopie (fork) van een project maken en via pull requests hun bijdragen indienen.
Dankzij deze tools en uitbreidingen is Git aanpasbaar aan vrijwel elke workflow, ongeacht de omvang of complexiteit van het project.
Achter de schermen werkt Git met een slimme structuur die snelheid, veiligheid en efficiëntie mogelijk maakt. Alles wat in een Git-repository gebeurt, wordt opgeslagen in de verborgen map .git, waar de volledige geschiedenis van het project wordt bewaard.
Git gebruikt vier belangrijke objecttypen:
Blob (Binary Large Object) – bevat de daadwerkelijke inhoud van een bestand.
Tree – houdt de mappenstructuur en bestandsnamen bij.
Commit – verwijst naar een tree en bevat metadata zoals de auteur, datum en bericht.
Tag – markeert specifieke commits, bijvoorbeeld bij releases.
Samen vormen deze objecten een netwerk dat de volledige geschiedenis van het project weerspiegelt. Elk object wordt geïdentificeerd door een unieke SHA-1-hash, waardoor Git exact weet welke inhoud hoort bij welke versie.
In plaats van verschillen tussen bestanden te berekenen, vergelijkt Git de hashes van snapshots. Als twee bestanden dezelfde hash hebben, weet Git dat de inhoud identiek is. Dit maakt Git extreem snel, zelfs bij grote repositories.
Commits vormen een aaneengeschakelde reeks, waarbij elke commit verwijst naar de vorige. Hierdoor ontstaat een onveranderbare tijdlijn, een soort blockchain van broncodeversies.
De .git-map bevat alles wat Git nodig heeft om de repository te beheren:
De commitgeschiedenis
Branch- en taginformatie
Configuratiebestanden
Objecten met snapshots
Als je deze map verwijdert, verlies je alle versie-informatie, ook al blijven de bestanden zelf bestaan. Daarom is het de kern van elk Git-project.
Deze interne opbouw verklaart waarom Git betrouwbaar en efficiënt is: elk onderdeel is ontworpen om consistentie, snelheid en traceerbaarheid te waarborgen.
Hoewel Git krachtig en flexibel is, kunnen gebruikers soms tegen problemen aanlopen. De meeste fouten ontstaan door onduidelijkheid over branches, merges of per ongeluk verwijderde commits. Gelukkig biedt Git vrijwel altijd een manier om situaties te herstellen.
Een van de meest voorkomende uitdagingen is de merge conflict. Dit gebeurt wanneer twee gebruikers dezelfde regel in een bestand wijzigen op verschillende branches. Git weet dan niet welke versie de juiste is.
Om dit op te lossen:
Open het bestand waarin de conflict zit.
Controleer de gemarkeerde regels (<<<<<<<, =======, >>>>>>>).
Kies of combineer de gewenste aanpassingen.
Voeg het bestand opnieuw toe met git add en maak een nieuwe commit.
Conflicten zijn normaal in samenwerkingstrajecten en vormen een belangrijk onderdeel van versiebeheer.
Soms commit je iets te vroeg of foutief. Met Git kun je dit herstellen zonder gegevens te verliezen.
Gebruik git revert [commit-id] om een wijziging ongedaan te maken door een nieuwe commit te maken.
Gebruik git reset --soft [commit-id] om een commit te verwijderen, maar de wijzigingen lokaal te behouden.
Gebruik git reset --hard [commit-id] om volledig terug te gaan naar een vorige staat (let op: dit verwijdert onopgeslagen werk).
Git bewaart oude objecten nog enige tijd, zelfs na verwijdering. Met git reflog kun je een overzicht zien van recente acties en commit-ID’s. Zo kun je verloren werk vaak eenvoudig terughalen met:
git checkout [commit-id]of
git branch restore [commit-id]Door regelmatig te committen en duidelijke berichten te gebruiken, verklein je de kans op verwarring en vergroot je de kans op snel herstel bij fouten.
Git is veel meer dan alleen een versiebeheersysteem. Het combineert snelheid, betrouwbaarheid en flexibiliteit op een manier die perfect aansluit bij de moderne manier van werken. Door de gedistribueerde opzet kunnen ontwikkelaars onafhankelijk werken, zonder risico op dataverlies of afhankelijkheid van één server.
De kracht van Git zit in de eenvoud van de kernprincipes: snapshots in plaats van verschillen, lokale operaties, en sterke dataintegriteit. Tegelijk biedt het de vrijheid om uiteenlopende workflows te ondersteunen, van kleine persoonlijke projecten tot grootschalige enterprise-ontwikkelingen met honderden ontwikkelaars.
Met de komst van platforms zoals GitHub, GitLab en Bitbucket is Git uitgegroeid tot het hart van samenwerking in softwareontwikkeling. Het ondersteunt niet alleen het schrijven van code, maar ook procesbeheer, kwaliteitscontrole en automatisering.
Wie serieus aan software werkt, kan niet om Git heen. Het is de ruggengraat van moderne ontwikkeling, flexibel, veilig en bewezen betrouwbaar.
Git is een versiebeheersysteem waarmee ontwikkelaars wijzigingen in bestanden kunnen volgen en samenwerken aan projecten. Het helpt bij het beheren van codeversies, het herstellen van fouten en het combineren van bijdragen van verschillende ontwikkelaars.
Git is de technologie die versiebeheer mogelijk maakt. GitHub is een online platform dat Git gebruikt om repositories te hosten en samenwerking te faciliteren via functies als pull requests, issue tracking en CI/CD.
Git is geen acroniem. De naam is gekozen door Linus Torvalds als een humoristische verwijzing naar zichzelf; in het Brits betekent “git” een eigenwijs persoon.
Nee, Git is geen programmeertaal. Het is een systeem voor versiebeheer dat gebruikt wordt naast programmeertalen om de ontwikkeling van software te beheren.
